Wanneer men in de volksmond van een interieur in vintage look spreekt, dan doelt men in de breedste zin van het woord op een ouderwetse, nostalgische inrichtingsstijl die aan vervlogen tijden doet denken. Echter zijn meubels en woonaccessoires pas werkelijk vintage wanneer ze daadwerkelijk uit de jaren 1920 tot 1970 stammen, echte gebruikssporen vertonen en de charme van de betreffende periode uitstralen.
Vaak worden de interieurstijlen Vintage, Shabby-chic en Retro door elkaar gehaald. Dat komt simpelweg doordat de oude optiek van de meubels je ertoe verleidt de herkomst van al deze stijlen aan vervlogen tijden of decennia toe te schrijven. Toch onderscheiden de stijlen zich op verschillende punten van elkaar.
Zoals we al noemden, telt alleen meubilair uit voorbije decennia als vintage. Het is vaak knap lastig om originele stukken te herkennen. Een aantal aanwijzingen dat je met een klassieker te maken hebt, zijn onder andere hoogwaardige materialen zoals massief hout en, voor zover herkenbaar, de kwaliteit van ambachtelijk handwerk. Het valt liefhebbers van deze stijl niet gemakkelijk echte vintage meubels te vinden, omdat de stukken niet zomaar in elke meubelzaak te koop staan. De zoektocht naar die felbegeerde, zeldzame en daardoor dure meubelstukken verloopt daardoor moeizaam en kost veel tijd. Maar eenmaal gevonden, drukt de trotse nieuwe eigenaar zijn waardering vaak uit door de schatten uitvoerig en liefdevol te laten restaureren.
Meubels in retro stijl en Shabby-chic (vertaald: sjofel-chic) vind je in bijna iedere meubelzaak en zijn goed betaalbaar. Want in tegenstelling tot echte vintage items zijn deze meubels kleine "oplichters" als het om hun ware leeftijd gaat. Hun decennia-oude look en daarmee gepaard gaande gebruikssporen verkrijgen de nieuwe producten kunstmatig tijdens de fabricage. Met andere woorden: het meubilair wordt expres in zogenaamde used-look geproduceerd om de charme en optiek van echte vintage bijzonderheden te imiteren.
Als je het voorkomen van meubels en woonaccessoires in vintage en shabby-chique stijl wil beschrijven, is de banale aanduiding "oud" niet voldoende. Dat doet de populaire interieurstijlen gewoonweg tekort. Ze hebben immers heel wat meer te bieden.
Om het totaalplaatje van Shabby-chic te vatten, komt het niet alleen aan op de keuze voor enkele meubelstukken die gebruikssporen hebben en er daardoor oud uitzien. Pas in combinatie met nieuwe woonaccessoires, zelfgemaakte elementen en weelderige stoffen zoals fluweel, zijde en satijn haal je de knusheid en toverachtige sfeer van weleer in huis. De finishing touch om deze look te perfectioneren, ontstaat met zachte pasteltinten, florale motieven en fijne details zoals het gebruik van bijvoorbeeld oud porselein of spiegelglas.
De vintage look charmeert met een liefde voor echte design-klassiekers die vakkundig op de voorgrond worden geplaatst. Ware vintage iconen zijn bijvoorbeeld de onder individualisten en designliefhebbers alom geprezen niervormige tafel en de eggchair. De niervormige salontafel stamt uit de jaren '50 en heeft zijn naam te danken aan de asymmetrische vorm die aan het menselijk orgaan doet denken. Ook de naam van de eggchair (vertaald: eierstoel) die ontwikkeld werd door de Deense architect en designer Arne Jacobsen komt voort uit een omschrijving van zijn vorm.
In tegenstelling tot het opzettelijk versleten uiterlijk van shabby-chique meubels, vinden liefhebbers van Vintage het belangrijk dat hun pronkstukken er niet afgeleefd uitzien en niet te veel gebruikssporen dragen. De uitzondering hierop zijn enkele meubelstukken waarbij wat meer krassen en patina juist gewenst is, voorzover de esthetiek er niet onder lijdt.
Deze stijl kan consequent in het hele interieurontwerp worden doorgetrokken zodat het een eenheid vormt. Veel mensen combineren hun vintage items met andere stijlen waar ze van houden, zoals bijvoorbeeld Industrial Style of de Bauhaus Look. Met een samenspel tussen oude en nieuwe woonaccessoires ontstaat dan een bijzonder boeiende ambiance.
Het is alom bekend dat smaken verschillen en bovendien is de keuze aan vloeren voor een perfecte omlijsting van charmante meubels haast grenzeloos. Voor wie zijn vintage stukken binnen het totaalplaatje centraal wil zetten, is bijvoorbeeld een strakke vloer met het uiterlijk van beton of steen geschikt. Deze vormt een fascinerend contrast tegenover de meubels, zodat er een samenspel tussen nostalgie en de weloverwogen look van het moderne ontstaat. Wie daarentegen zijn interieur geheel in het "oude" wil kleden, kan terecht bij een designvloer in Used-Look. Deze voegt zich dankzij de kunstmatige gebruikssporen harmonisch in het totaalplaatje van Shabby-chic, zodat je het gevoel krijgt dat je in een andere tijd bent gestapt en in een ruimte met een rijke geschiedenis staat.
Het is opvallend dat de interesse in oud uitziende interieurstijlen juist in het tijdperk van informatietechnologie en digitalisering almaar groter wordt. Waar ligt dat nou aan?
De 21e eeuw wordt gekenmerkt doordat het leven enorm snel gaat. Wetenschappelijke ontwikkelingen maken gigantische sprongen zodat bijvoorbeeld de technologie van de smartphone die we vandaag kopen morgen alweer verouderd is. E-mails en Whatsapp-berichten lijken wel met de snelheid van het licht rondom de wereld te schieten en bereiken ons elke seconde zodat we het antwoorden haast niet kunnen bijhouden. Het is alsof de tijd aan ons voorbij raast, terwijl ze ons vroeger nog terzijde stond. Veel mensen zouden in deze toestand hun dagelijks leven graag willen onthaasten, om tot rust te komen en van het moment te genieten. Ze verlangen gewoonweg naar vervlogen tijden.
Vanuit dit oogpunt halen mensen tegenwoordig de look van vroegere decennia niet alleen in huis omdat ze het design mooi vinden. Het is ook denkbaar dat ze hopen het levensgevoel van vervlogen tijden met hun interieurstijl weer op te laten bloeien om zo de hectiek van tegenwoordig te ontvluchten. Het is haast of designliefhebbers dankzij hun oude meubelstukken terug in de tijd reizen naar de jaren '20 en in gepaste ambiance naar de klanken van hun jazzmuziek luisteren.
Naast dit aspect is er nog een reden waarom vintage stukken en Shabby-chic zoveel populariteit genieten. De vele krassen, gebruikssporen en het patina tonen aan dat de meubels door de jaren heen veel hebben meegemaakt. Ook al is dat bij de sjofel-chique look slechts een illusie. De "mankementen" getuigen als het ware van de verhalen uit voorbije tijden en de bijzondere mensen die met deze meubels leefden. Oude erfstukken wekken bijvoorbeeld herinneringen aan familie en roepen ook gevoelens op. Bij het zien van de oude meubelstukken vallen mooie momenten weer te binnen, en de mens denkt graag terug aan verhalen uit het verleden.