Met de term “patchwork” bedoelen we tegenwoordig niet meer alleen de lapjes-look van spreien en dekens die met de hand en met veel liefde gemaakt zijn van allerlei stoffen met verschillende patronen. De textiele handwerktechniek is nu ook een toenemend populaire interieurstijl, die bonte accenten aanbrengt in woonruimtes.
De term “patchwork” beschrijft een techniek waarbij restanten van verschillende stoffen in de meest uiteenlopende kleuren en patronen worden gebruikt om nieuw textiel te maken. Karakteristiek voor deze speciale vorm van handwerkkunst is het lapjeseffect dat ontstaat. Dit is ook de naamgever voor de textieltechniek, want letterlijk vertaald uit het Engels betekent patchwork “lapwerk”.
Wie de term “patchwork” hoort, dankt misschien meteen aan de jaren 70, flower power, hippies en fashion-highlights als wijde pijpen en allerlei kledingstukken in lapjes-look. Eén ding staat vast: de kleurrijke en vrijwel grenzeloze stijlenmix van het patchwork heeft zeker een stempel gedrukt op de look van de groovy seventies. Deze handwerkkunst is echter niet pas ontstaan ten tijde van de cultfilm “Saturday Night Fever” en het disco-tijdperk, maar al veel eerder. Het eerste bekende patchwork was gemaakt van de huid van gazellen en ontstond ca. 1.000 jaar v. Chr. in Egypte. Van daaruit verspreidde de textiele handwerktechniek zich tot in Europa. Later droegen vooral Engelse vrouwen en Amerikaanse kolonistes bij aan de verdere ontwikkeling van het patchwork. Zij gebruikten de techniek bijvoorbeeld om dekens en klassieke quilts te maken.
Tegenwoordig is patchwork veel meer dan een ontwerpelement voor dekens en dergelijke. De handwerkkunst van weleer heeft zich ontwikkeld tot een interieurstijl. Stoelen, banken of kussens: er is haast geen interieurobject te bedenken dat niet in patchwork-look verkrijgbaar is om met zijn bonte stijlenmix creativiteit in de woonruimte te brengen. Aan het ontwerp van meubilair in de “lapjes-look” zijn vrijwel geen grenzen gesteld, in tegendeel: de patchwork-filosofie voor het vormgeven van woonaccessoires luidt: “Er zijn geen regels”.
De patchwork-stijl beperkt zich niet tot de look van afzonderlijke meubelstukken. Ook het “bij elkaar rapen” van de meest uiteenlopende interieurobjecten en hele woonstijlen, die er gecombineerd uitzien als een bonte lappendeken, is een uitdrukking van de patchwork-look, die door hele woonwerelden kan worden doorgetrokken.
De patchwork-look kent geen regels en kenmerkt zich onder andere door de breuk met alle stijlregels die gelden voor andere woonconcepten, zoals het minimalisme. Je zou ook kunnen zeggen: waar het minimalisme zich in een woonruimte pas volledig kan ontplooien door het naleven van vormgevingsprincipes als een eenvoudige vormentaal en een monochroom kleurenpalet, heeft de patchwork-stijl lak aan alle design-voorschriften en verklaart de ogenschijnlijke inrichtingschaos tot ruimteconcept.
Door zijn visuele verschijning, dat op sommigen misschien een chaotische indruk maakt, speelt de patchwork-stijl in op de hang naar non-conformisme en extraversie van vrijdenkers, bij wie de bonte mix zeer geliefd is.
Een speciaal kenmerk van woonaccessoires in de patchwork-look is dat ze in de regel zeer bontgekleurd zijn en vaak opvallen door de combinatie van verschillende patronen. Echte blikvangers dus, die de aandacht naar zich toe trekken. Zulke eyecatchers zijn perfect om op behendige wijze een dot kleur en een accent aan te brengen in een relatief clean ruimteconcept. Stel je eens voor: een minimalistisch ingerichte woonruimte met helder wit op de muren, even lichte meubels erin, die bovendien overtuigend een gereduceerde vormentaal weerspiegelt. En midden in deze ruimte wordt een patchwork-zithoek geplaatst: een absolute highlight in kleur en patroon in een verder ingetogen omgeving.
Zoals gezegd komt de patchwork-stijl voor de woonruimte in zekere zin tot leven door ontwerpregels in de wind te slaan. Dus wie de juiste vloer bij de “rebelse” interieurstijl zoekt, hoeft zich ook bij deze designvraag niets aan te trekken van grenzen. Een donker eiken-parket kan net zo goed passen bij het ruimteconcept als een lichte designvloer. De persoonlijke mix van vloer en interieurobjecten creëert de unieke sfeer.
Wie van harmonieus houdt, kan kiezen voor een vloer die bij de kleurfamilie van de interieurobjecten past. Maar ook een lichte vloer kan het heel goed doen als contrast bij zeer kleurrijk meubilair. Een lichte vloer biedt meubels in de patchwork-look met veel kleuren en patronen namelijk een rustige basis bieden, waarop ze volledig tot hun recht komen. En principieel geldt: bij patchwork is alles toegestaan!