“Hoeveel vierkante meter?" – Dat is voor veel mensen die een appartement of huis bezichtigen de eerste vraag. Terwijl in het begin achter deze vraag nog persoonlijke interesse schuilgaat, wordt het formaat van de ruimtes in de loop van een verhuizing steeds meer een praktische kwestie.
Het woonoppervlak staat in de advertentie en wordt door de aanbieder bij navraag bevestigd. Ook op de plattegrond is het oppervlak vermeld. Waarom zou je de ruimtes dan nog zelf opmeten? Om te beginnen lijken lege ruimtes altijd wat groter dan ze eigenlijk zijn. Vooral bij ruimtes die niet rechthoekig van vorm zijn, kunnen de toekomstige bewoners zich op het oppervlak verkijken. Wordt een nieuw bankstel op het oog uitgezocht, dan volgt er vaak een nare verrassing als het meubel de ruimte blijkt te domineren. Doe-het-zelvers die met voorpret een vloerbedekking kopen, lopen dan weer het gevaar dat er niet genoeg laminaat of tapijt is voor de hele ruimte.
Gelukkig zijn er allerlei hulpmiddelen waarmee de benodigde afmetingen ongecompliceerd en snel kunnen worden bepaald.
Voor het opmeten van ruimtes zijn er verschillende meetinstrumenten waarmee exacte waarden kunnen worden vastgesteld. Tot de gangbare gereedschappen behoren:
In de Duitse Wohnflächenverordnung die sinds 2004 geldt, is vastgelegd welke gedeelten mogen worden meegenomen in de berekening van het woonoppervlak.
Heel belangrijk voor kamers met schuine plafonds: plekken waar de kamerhoogte minder dan een meter is, worden bij de meting geheel buiten beschouwing gelaten. Bedraagt de kamerhoogte één tot twee meter, dan worden deze vlakken voor 50% meegeteld in het woonoppervlak. De afwijking is handig voor mensen die lage meubels, zoals een lowboard, onder het schuine vlak willen plaatsen en zo meer ruimte in hun planning kunnen opnemen. Bij terrassen, balkons en loggia's mag maar een kwart van de vastgestelde afmetingen worden meegeteld in het woonoppervlak. Daarom geldt ook hier: liever twee keer meten dan twee keer kopen, bijvoorbeeld als het om vloeren gaat.
Van oudere huizen is bekend dat de wanden en plafonds niet altijd recht zijn. In de loop der tijd begint de vloer vaak door te buigen. Als de lengte van de kamer op de vloer wordt gemeten, kan dit het resultaat vervalsen. Wie zeker wil zijn van zijn zaak, meet horizontaal (met behulp van een waterpas) langs de wand.
Uiterlijk bij drie meter lopen alle traditionele hulpmiddelen echter tegen hun grenzen aan. Met het oog op de groeiende trend van open woonruimtes ontstaan al snel kamerlengtes die het genoemde formaat overstijgen. Moderne problemen vragen om moderne oplossingen: een laser is niet alleen geschikt om hardrijders te betrappen, maar ook om ruimtes op te meten.
Moderne lasermeetapparaten registreren ruimtelengtes tot 50 meter moeiteloos. Daarvoor wordt het apparaat tegen een wand geplaatst, waarbij de sensor op de tegenoverliggende wand gericht wordt. Met een druk op de knop wordt de waarde opgeslagen.
Laserafstandsmeters zijn net als vrijwel alle elektronische apparaten verkrijgbaar met verschillende functies. Wie de metingen wil omrekenen voor het buitenland, hoeft er niet eerst een rekenmachine bij te pakken – met een druk op de knop geeft de afstandsmeter de afstand in de gekozen maateenheid weer. Andere modellen bieden automatische berekening van het oppervlak of het ruimtevolume. Zo weten doe-het-zelvers binnen een paar minuten hoe veel vloerbedekking er moet worden gekocht. Wie de resultaten bij het volgende bezoek aan de bouwmarkt snel bij de hand wil hebben, kan ze ook via Bluetooth naar zijn smartphone laten sturen.
De ervaring van experts is dat duimstokken van kunststof lange tijd zeer betrouwbaar kunnen worden gebruikt. Anders dan hout vervormt het materiaal namelijk in de loop der jaren niet. Duimstokken van hoge kwaliteit zijn voorzien van nauwkeurigheidklasse III – dat komt overeen met een meettolerantie van 1,4 millimeter op een meetlengte van twee meter.
Flexibele meetlinten zijn heel handig voor snelle metingen, maar vormen niet de maat der dingen: bij herhaald gebruik hebben ze de neiging uit te rekken. Op een gegeven moment zijn nauwkeurige resultaten daardoor niet meer gewaarborgd. Ook de resultaten van ultrasone meetapparatuur moeten met enige voorzichtigheid worden beschouwd. De snelheid van de geluidsgolven kan door het ruimteklimaat, zoals de luchtvochtigheid, worden beïnvloed.
Met smartphone-apps kan snel een plattegrond van een ruimte worden gemaakt. Veel van de programma's leveren overtuigende resultaten, maar zijn niet geschikt voor nauwkeurige metingen. Afwijkingen van enkele centimeters zijn geen uitzondering. De gegevens zijn dus niet heel geschikt om bijvoorbeeld de benodigde hoeveelheid vloerbedekking te berekenen.
